ORDE GRUIFORMES Kraanvogels

Familie Rallidae. Geslachten o.a. Amaurornis, Laterallus en Rallus.

Deze vogels zijn vruchten- en insecteneters die daarnaast ook graag een visje lusten. Het zijn van nature vooral insecteneters. Zij komen bij onze leden veel voor omdat zij bijzonder geschikt zijn om als bodemvogel gehouden te worden. De meeste leven in waterrijke bosgebieden maar blijken in gevangenschap toch niet zoveel water nodig te hebben. De bodem dient zacht te zijn anders is de kans op pootaandoeningen groot. Ook met deze groep wordt regelmatig gefokt en sommige soorten zijn tegen ons klimaat opgewassen. De broedgewoontes zijn nogal verschillend; sommige bouwen hun nesten in of op het water en andere bouwen overdekte nesten in bomen of struiken.

Als bijzondere kenmerken zien we dat de rallen door de natuur voortreffelijk zijn uitgerust voor hun leven in dichte begroeiing. Hun lichaam is zijdelings samengedrukt en voelt zacht en lenig aan; dit is te danken aan de merkwaardige zachte bevedering en aan de wervelkolom, die - anders dan bij andere vogels - ook zijwaarts zeer bewegelijk is.

Zeer typerend voor vele rallensoorten is de opvallende kleurige koptooi in de vorm van voorhoofdsplaatjes zoals we bij meerkoeten, waterhoentjes en purperkoeten zien. In de paartijd zijn deze plaatjes het sterkst ontwikkeld; bij de gevechten om de broedplaatsen dienen ze ongetwijfeld als middel om de tegenstander te intimideren.

Opvallend is bij veel rallen ook de kleur van snavel en poten. Naast onopvallende bruinachtige en olijfgroene snavels komen ook kleurige voor: rode, gele, witte en zelfs tweekleurige zoals bij ons waterhoentje dat een rode snavel met gele punt heeft. Fel rood zijn bijvoorbeeld de poten van de purperkoeten.

Rallen hebben korte afgeronde vleugels en zijn slechte vliegers. De soorten die op dicht begroeid terrein leven, proberen zich aan het gezicht te ontrekken door snel in de plantenwildernis te verdwijnen. Rallen vliegen maar zelden, en als ze het doen, kan men duidelijk zien hoe moeilijk ze het afgaat.

Een bijzondere manier van voedselopname zien we bij de purperkoeten: met hun lange teen houden ze voedselbrokjes heel behendig vast en brengen ze zo naar de snavel.

Rallen leven in paren en vormen na de paartijd geen grote groepen.

De meeste rallen leven in de paartijd in gebieden met water en dichte plantengroei. Zij geven daarom de voorkeur aan dichtbegroeide meren en plassen met drassige oevers en rietkragen, dichtbegroeide oevers en langzaam stromende rivieren en beken, open terrein en tropische oerwouden, voorts dode rivierarmen en moerassige, met hoog gras en riet begroeide weiden en sloten. Het overgrote deel van de soorten vinden we daarom in vlakten en in heuvellandschap, enkelen echter ook in de bergen.

De voeding van de rallen is zeer gevarieerd, zowel plantaardig als dierlijk. Het dierlijk voedsel bij de kleine rallen uit kleine diertjes van allerlei soort, die meestal aan of in het water leven, d.w.z. wormen, slakken, insecten: vliegen, muggen, eendagsvliegen, en larven daarvan.

De grotere rallensoorten voeden zich met grotere dieren, zoals kleine visjes, kikkers, en met eieren van vogels die in hetzelfde gebied leven.

De nesten van rallen liggen meestal in de dichtste plantengroei op drassige bodem, op omgevallen biezen of rietstengels boven ondiep water of op een soort grasbulten. De diepe bekervormige nesten van droge plantendelen - biezen en riethalmen - worden vaak door mannetjes en wijfjes samen gebouwd. Vooral de nesten van kleine rallen zijn erg moeilijk te vinden, omdat de vogels altijd de rond het nest groeiende stengels als een soort dak boven het nest samentrekken.

Alle rallen zijn nestvlieders. De donzige jongen hebben een plucheachtig zwart donskleed. Aan de vleugeltjes van de donsjongen bevindt zich een geprononceerde duimnagel. Met behulp van deze vleugeltjes scharrelen de donsjongen heel behendig over de vele hindernissen: rietstengels, halmen, wortels en andere begroeiing die zich in de omgeving van het nest bevinden. De oude vogels brengen samen de jongen groot en voeden ze.

Zwarte ral - Amaurornis flavirostris - Black Crake

Witborstral - Amaurornis phoenicurus - White-breasted Water Hen

Braziliaanse dwergral - Laterallus leucopyrrhus - Red & White Crake.

Bandral - Rallus philippensis australis - Banded Rail.