ORDE PICIRORMES Spechtachtigen

Familie Capitoninae voor de baardvogels uit Zuid- en Midden-Amerika.
Baardvogels zijn verwant aan toekans en spechten. 

De familie Megalaiminae staat voor de Aziatische en de familie Lybiinae voor de Afrikaanse baardvogels. De bekende dwergbaardvogeltjes en de tandbaardvogels behoren onder andere tot de Afrikaanse groep. Ze zijn nauw verwant met de spechten. Dit kun je duidelijk zien aan de poten, want ook zij gebruiken deze om te klimmen en zetten dan ook twee tenen naar voren en twee naar achteren. Baardvogels zijn meestal levendig gekleurd, hebben een gedrongen lichaam en enigszins korte afgeronde vleugels waarmee ze gelijk een specht in golvende beweging vliegen, sommigen van de kleinere soorten vliegen echter in rechte vlucht. Hun naam danken zij aan de soort stijve borstels de "baard" die aan de snavelbasis ontspringt. 

De grootte varieert van 9 cm (Afrikaanse dwergbaardvogels) tot 32 cm (Himalaya baardvogel). De mannen en poppen zijn meestal identiek gekleurd, slechts enkele poppen hebben een afwijkend verenkleed.

Ze zijn wijd verspreid in de tropische gebieden van Zuid Amerika, Afrika en Zuidoost Azië, met in totaal 16 geslachten en 76 soorten.

De meeste hebben een vrij forse snavel waarmee zij hun nesten kunnen uithakken. . Ook met deze soorten wordt regelmatig gefokt. Een fokpaartje heeft een eigen ruimte nodig. Zij worden niet zo vaak gehouden omdat zij de naam hebben agressief te zijn tegen medebewoners. Maar dit laatste verschilt heel erg van soort tot soort en soms zelfs van vogel tot vogel. Met wat grotere soorten vogels zijn zij over het algemeen gemakkelijk te houden. Over het algemeen zijn het sterke vogels die goed tegen ons klimaat kunnen maar in de winter over een vorstvrij nachthok moeten beschikken. Het zijn voornamelijk vruchteneters, maar ook insecten worden vooral als zij jongen hebben graag gegeten. 

Ze leven tussen het groene gebladerte van de tropische oerwouden en aan bosranden, ze komen zelden op de grond. Het voedsel bestaat uit vruchten, hoofdzakelijk wilde vijgen, papaja's, guaven en bessen, maar ook termieten, groene roofsprinkhanen, gekko's en zo nu en dan zelfs eieren van andere vogels.  Alleen op voedselplaatsen, zoals vruchtdragende bomen komen dikwijls aanzienlijke aantallen baardvogels bij elkaar, verder leven zij alleen of in paren. Enkele soorten zijn sociaal en vormen buiten de broedtijd groepen. De jongen blijven lang in het gezelschap van de ouders.

Ieder soort heeft zijn eigen kenmerkende roep, die vaak uit een enkele lettergreep bestaat, welke voortdurend herhaald wordt. Vele baardvogels hebben aan deze geluiden hun naam te danken. Bij deze roep houden ze de snavel omhoog en bewegen hun kop van achteren naar voren.

Zoals alle spechtvogels zijn ook baardvogels holenbroeders. Zij broeden vaak in holle bomen. Sommige soorten hakken hun nest geheel zelf uit, maar weer andere vermaken oude spechtennesten. Zulke nestholten (die buiten de broedtijd voor slaapplaats dienen) kunnen soms meer dan één ingang hebben en zijn het resultaat van tien dagen werk van beide ouders. De openingen, die lijken op die van spechten holen, zijn juist groot genoeg om de vogel door te laten. De gang buigt naar beneden af en loopt dan nog een eind door, voor hij de nestkamer bereikt. De ingang van een boomnest is gewoonlijk geboord aan de onderkant van een tak. De vogels hangen bij het hakken in de boom en boren geduldig met hun stompe snavels in het gewoonlijk sponzige hout. De 2-5 witte, ovale eieren worden op de molm of houtspaanders gelegd; deze eieren hebben overlangse groeven over de schaal en worden door beide partners bebroedt, 's nachts echter alleen door het popje.

Als de jongen na een broedtijd van 13 - 15 dagen naakt en blind ter wereld komen, hebben zij evenals spechten harde eeltplekken aan de hielen. Pas op een leeftijd van 4 - 5 weken verlaten de jongen het nesthol; hun verenkleed is dan nog dof gekleurd.

Baardvogels moeten gehuisvest worden in goed beplante stevig gebouwde volières met verwarmd binnenverblijf. Met hout opgetrokken verblijven zijn niet aan te bevelen, want binnen de kortste keren weten zij deze te kapot te hakken.

Omdat baardvogels zeer gevoelig voor ijzerstapeling zijn geven wij ze een prima ijzerarm universeelvoer of vruchtenpaté, dit moet aangevuld worden met vele soorten vruchten en insecten. Dit voer moet op voederstandaards aangeboden worden.

Onderstaand een aantal soorten baardvogels.

Roodkopbaardvogel - Eubucco bourcierii - Red-headed Barbet

Vuurkruinbaardvogel - Trachyphonus erythrocephalus - Red and Yellow Barbet

Toekanbaardvogel - Semnornis ramphastinus - Toucan Barbet

Zwarte baardvogel - Capito niger  - Black-spotted Barbet